بیماری لنگش در اثر عوامل مختلفی از جمله عوامل تغذیهای، عفونی و محیطی و مکانیکی مانند تروما، ضربه و جایگاههای بد که منجر به آسیبهای مکانیکی میشود، ایجاد میشود. در گاوهای شیری که هدف ما حداکثر تولید است، بیماری لنگش در شکل مشهودش واضح است و در مراحل خفیفتر باعث میشود به درجات مختلف باروری دام کاهش یابد و افت شیردهی به وجود بیاید. در واقع این بیماری دو هدف اصلی که تولیدمثل و تولید شیر است را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
علایم بیماری لنگش از راه رفتن غیرعادی تا از دست دادن توان حرکتی:
درباره علایم بروز این بیماری در دامها میتوان گفت: این بیماری ممکن است از یک راه رفتن غیرعادی در دام شروع شود، مانند راه رفتن با پشت خمیده و توزیع نامتعادل وزن روی دست و پاهای دام؛ بعضی اوقات دام کامل یک دست و پایش را نمیتواند حرکت دهد و همین علایم با شدت یافتن بیماری منجر به زمینگیری و از دست دادن قدرت حرکت در دام میشود و هنگامی که این اتفاق رخ دهد دام قدرت رفتن به سر آخور، غذا خوردن و حرکت کردن به سمت سالن شیردوشی را از دست میدهد.
پیشگیری از بیماری لنگش با کنترل منظم حرکت در فارمهای بزرگ:
در دامداریهای صنعتی راهکارهایی برای پیشگیری از بیماری لنگش وجود دارد که عمدتاً بر پایه مشاهده میتوان به آن پی برد؛ عمدتاً به طور منظم گاهی در فارمهای بزرگ حتی هر روزه دامها در یک مسیر خاص مثلا هنگام خروج از سالن شیردوشی تحت کنترل قرار میگیرند و سیتسمهای استانداردی برای نمرهدهی به حرکت دام وجود دارد.
این نمره از یک تا پنج است که دو شروع علایم بیماری است و شماره سه به بالا نشاندهنده لنگش با شدت بیشتر است. دامها در این نمرهدهی پیش از این که به درجات بالاتر مثلا سه برسند، شماره آنها که شماره دام است باید یادداشت شود و به جایی که اصلاحاً به آن سم یا سمچینی میگویند، هدایت شوند. در این مرحله دام معاینه میشود و در صورتیکه عارضهای مانند زخم یا جسم خارجی در پا یا خود سم باشد یا سم دفرومه شده باشد و رشد بیش از حد کرده باشد، معاینه میشود و در نتیجه سم دام اصلاح و مداوا میشود. این عوامل باعث میشود از بروز شدیدتر بیماری جلوگیری شود و ضررهای اقتصادی کمتری به دامدار وارد شود.
آیا بیماری لنگش واگیردار است یا خیر؟
برخی از عوامل عفونی واگیردار است و هنگامی که عامل عفونی وجود دارد میتواند دامهای دیگر را هم درگیر کند. درباره پیشگیری از بیماری لنگش میتوان گفت: نخستین راه برای پیشگیری، استفاده از حمامهای ضدعفونی سم است که دام با تواتر زمانی خاص و محلولهای ویژه در آن حرکت کند. درمانهای موضعی و برخی اقدامات بهداشتی مانند استفاده از شعله دادن و ضدعفونی کردن در سطح فارم که عوامل بیماری را به حداقل میرساند و در راهکار آخر، نمرهدهی به حرکت دام و کنترل مسایل تغذیهای میتواند از بروز بیماری لنگش جلوگیری کند .